Ψυχοκοινωνικοί Κίνδυνοι και Ασφάλεια της Εργασίας

Οι σημαντικές αλλαγές που πραγματοποιήθηκαν στον κόσμο της εργασίας τις τελευταίες δεκαετίες συνετέλεσαν στην εκδήλωση νέων κινδύνων για την ασφάλεια και την υγεία των εργαζομένων. Οι εν λόγω αλλαγές οδήγησαν - εκτός από τους κινδύνους που σχετίζονται με φυσικούς, βιολογικούς και χημικούς παράγοντες- στην εμφάνιση των ψυχοκοινωνικών κινδύνων. Οι ψυχοκοινωνικοί κίνδυνοι και το εργασιακό άγχος συγκαταλέγονται μεταξύ των μεγαλύτερων προκλήσεων στον τομέα της επαγγελματικής ασφάλειας και υγείας. Επηρεάζουν σημαντικά την υγεία των ατόμων, των επιχειρήσεων και των εθνικών οικονομιών. Τα διαθέσιμα στοιχεία υποδηλώνουν ότι το άγχος σχετίζεται με υστέρηση στην απόδοση, αύξηση των απουσιών από την εργασία και αύξηση των ατυχημάτων. Το υπερβολικό άγχος είναι επικίνδυνο για την υγεία ενός εργαζομένου και κάνει το άτομο να μην μπορεί να αντιμετωπίσει τυχόν πρόσθετες απαιτήσεις. Ευρωπαϊκή δημοσκόπηση που διενήργησε ο EU-OSHA έδειξε ότι σχεδόν το ήμισυ των εργαζομένων πιστεύει ότι το εργασιακό άγχος αποτελεί συνηθισμένη κατάσταση στον χώρο εργασίας τους και ευθύνεται περίπου για τις μισές χαμένες εργάσιμες ημέρες.

Μεταξύ των συχνότερα αναφερόμενων αιτιών εργασιακού άγχους περιλαμβάνονται η εργασιακή αναδιοργάνωση ή η εργασιακή ανασφάλεια, η υπερωριακή απασχόληση ή ο υπερβολικός φόρτος εργασίας, καθώς και η παρενόχληση και η βία στην εργασία.

Τα άτομα που πάσχουν από άγχος συνήθως παρεξηγούνται ή στιγματίζονται, όπως συμβαίνει και με πολλά άλλα ζητήματα που αφορούν την ψυχική υγεία. Πέραν των προβλημάτων ψυχικής υγείας, οι εργαζόμενοι που πάσχουν από παρατεταμένο άγχος κινδυνεύουν να εμφανίσουν σοβαρά σωματικά προβλήματα υγείας, όπως καρδιαγγειακές παθήσεις ή μυοσκελετικά προβλήματα.

Εντούτοις, όταν οι ψυχοκοινωνικοί κίνδυνοι και το άγχος αντιμετωπίζονται ως οργανωτικό ζήτημα και όχι ως προσωπική αδυναμία, μπορούν να είναι εξίσου διαχειρίσιμοι με οποιονδήποτε άλλο κίνδυνο για την ασφάλεια και την υγεία στον χώρο εργασίας.

Σχετική Νομοθεσία

Με τον Ν.3896/2010 γίνεται η εναρμόνιση της νομοθεσίας με την Οδηγία 2006/54/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 5ης Ιουλίου 2006 για την εφαρμογή της αρχής των ίσων ευκαιριών και της ίσης μεταχείρισης ανδρών και γυναικών σε θέματα εργασίας και απασχόλησης. Επίσης με τον  Ν. 4443/2016 γίνεται η ενσωμάτωση της οδηγίας 2000/43/ΕΚ για την εφαρμογής της αρχής της ίσης μεταχείρισης προσώπων ασχέτως φυλετικής ή εθνοτικής τους καταγωγής, της Οδηγίας 2000/78/ΕΚ για τη διαμόρφωση γενικού πλαισίου για την ίση μεταχείριση στην απασχόληση και την εργασία και της Οδηγίας 2014/54/ΕΕ περί μέτρων, που διευκολύνουν την άσκηση των δικαιωμάτων των εργαζομένων στο πλαίσιο της ελεύθερης κυκλοφορίας των εργαζομένων.

Ο πιο πρόσφατος Ν.4808/21 επικυρώνει τη Σύμβαση 190 της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας για την εξάλειψη της βίας και παρενόχλησης στον κόσμο της εργασίας, επικυρώνει τη Σύμβαση 187 της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας για το Πλαίσιο Προώθησης της Ασφάλειας και της Υγείας στην Εργασία και ενσωματώνει την Οδηγία (ΕΕ) 2019/1158 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 20ής Ιουνίου 2019 για την ισορροπία μεταξύ της επαγγελματικής και της ιδιωτικής ζωής.

Στο συγκεκριμένο νόμο δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στην αξιολόγηση κινδύνων και τη λήψη μέτρων κατά της βίας και παρενόχλησης, συμπεριλαμβανομένης της σεξουαλικής παρενόχλησης.

Στο άρθρο 5 αναφέρονται οι υποχρεώσεις του εργοδότη για πρόληψη και αντιμετώπιση της βίας και της παρενόχλησης ανεξάρτητα του αριθμού απασχολούμενου προσωπικού, καθώς και των προσώπων  που ασκούν το διευθυντικό δικαίωμα ή εκπροσωπούν τον εργοδότη.

 

 

Οι ψυχοκοινωνικοί κίνδυνοι μπορούν να αντιμετωπιστούν τόσο συστηματικά όσο και οι κίνδυνοι στο φυσικό εργασιακό περιβάλλον. Τα κύρια εργαλεία είναι η ανάλυση και η εκτίμηση των κινδύνων στην εργασία, καθώς και η καλή γνώση αυτών των κινδύνων σε επίπεδα διαχείρισης. Στόχος της μελέτης εκτίμησης κινδύνου είναι η πρόληψη ατυχημάτων στην εργασία και της κακής υγείας. Ο εντοπισμός και η εξέταση του κινδύνου ακολουθείται από την εισαγωγή και παρακολούθηση προληπτικών και προστατευτικών μέτρων, για να διασφαλιστεί ότι οι κίνδυνοι ελέγχονται επαρκώς ανά πάσα στιγμή. Όταν οι κίνδυνοι έχουν εκτιμηθεί, ο εργοδότης θα πρέπει να καταρτίσει ένα σχέδιο δράσης και να λάβει τα κατάλληλα προληπτικά και προστατευτικά μέτρα. Τα προληπτικά μέτρα στοχεύουν στη βελτίωση του επιπέδου προστασίας όσον αφορά την ασφάλεια και την υγεία των εργαζομένων. Η ιεραρχία του ελέγχου κινδύνων θα πρέπει να χρησιμοποιείται για την αντιμετώπιση των ψυχοκοινωνικών κινδύνων.

Ο κύριος στόχος είναι η εξάλειψη του κινδύνου.

Στη ΣΑΜΑΡΑΣ & ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ Ε.Π.Ε. μία πλήρης και έμπειρη ομάδα επιστημόνων από διαφορετικούς κλάδους μπορεί να βοηθήσει τις επιχειρήσεις, ώστε να καλύψουν τόσο της νομοθετικές απαιτήσεις για την εκπόνηση Μελέτης Εκτίμησης Ψυχοκοινωνικών Κινδύνων και Πολιτικής ενάντια στην βία και την παρενόχληση, αλλά επιπλέον να προτείνει μέτρα που θα βελτιώσουν την υφιστάμενη κατάσταση και θα δημιουργήσουν τις συνθήκες εκείνες για την παρακολούθηση, καταγραφή, διαχείριση και τελικά την εξάλειψη των ψυχοκοινωνικών κινδύνων που είναι και ο κύριος στόχος των παραπάνω ενεργειών.

 

Για τη ΣΑΜΑΡΑΣ & ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ ΕΠΕ

Χαρίλαος Κολοζώφ

Μηχανολόγος Μηχανικός ΤΕ

Υπεύθυνος Τμήματος Μελετών

LOCATION

  • ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

  • 26ης Οκτωβρίου 43, LIMANI CENTER

  • T.K. 546 27

  • ΑΘΗΝΑ

  • Πανεπιστημίου 10, Σύνταγμα

  • T.K. 106 71

CONTACT

twitter
facebook
samaras